NGÀY THẾ GIỚI PHÒNG CHỐNG BỆNH TIỂU ĐƯỜNG (14/11): XÉT NGHIỆM ĐỂ KIỂM SOÁT TỐT HƠN

Ngày đái tháo đường thế giới được tổ chức lần đầu tiên vào 14/11/1991 đánh dấu ngày sinh của Frederick Banting. Hàng năm, Ngày Thế giới phòng chống bệnh tiểu đường (đái tháo đường) được tổ chức vào ngày 14 tháng 11 nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về căn bệnh mãn tính này. Đây là dịp để chúng ta cùng nhau tìm hiểu về bệnh tiểu đường, các biện pháp phòng ngừa, tầm soát và điều trị hiệu quả.

Bệnh tiểu đường là gì?

Bệnh tiểu đường, hay còn gọi là đái tháo đường, là một bệnh lý mãn tính đặc trưng bởi lượng đường trong máu (glucose máu) cao hơn mức bình thường. Nguyên nhân là do cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng insulin hiệu quả. Insulin là một hormone do tuyến tụy sản xuất, có vai trò điều hòa lượng đường trong máu.

Có hai loại tiểu đường chính:

• Tiểu đường loại 1: Thường xuất hiện ở trẻ em và thanh thiếu niên, do hệ miễn dịch tấn công và phá hủy các tế bào sản xuất insulin trong tuyến tụy.
• Tiểu đường loại 2: Phổ biến hơn ở người trưởng thành, do cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng insulin hiệu quả.

Ngoài ra còn có tiểu đường thai kỳ, xảy ra ở phụ nữ mang thai.

Xét nghiệm tiểu đường: Chìa khóa vàng để kiểm soát bệnh

Xét nghiệm tiểu đường đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán, theo dõi và kiểm soát bệnh tiểu đường. Các xét nghiệm tiểu đường thường được sử dụng bao gồm:

• Xét nghiệm glucose máu: Đo lường lượng đường trong máu. Xét nghiệm glucose máu được thực hiện khi đói hoặc sau khi ăn để đánh giá mức độ đường huyết.
• Xét nghiệm HbA1c: Đánh giá lượng đường trong máu trung bình trong 2-3 tháng. Xét nghiệm HbA1c không yêu cầu nhịn ăn và có thể thực hiện bất cứ lúc nào.

Ngoài xét nghiệm glucose máu và HbA1c, còn có một số xét nghiệm khác để chẩn đoán và theo dõi bệnh tiểu đường, bao gồm:

• Dung nạp glucose (OGTT): Xác định khả năng xử lý glucose, đặc biệt hữu ích cho tiểu đường thai kỳ.
• Insulin và C-peptide: Phân biệt loại tiểu đường và đánh giá chức năng tuyến tụy.
• Kháng thể tiểu đường: Xác định tiểu đường tự miễn (loại 1).
• Lipid máu: Đánh giá nguy cơ tim mạch.
• Chức năng thận (Creatinine, Microalbumin): Phát hiện tổn thương thận sớm.
• Fructosamine: Theo dõi đường huyết trung bình trong 2-3 tuần.
• Đường niệu: Kiểm tra glucose trong nước tiểu, hỗ trợ phát hiện bất thường.

Việc xét nghiệm và tầm soát sớm bệnh tiểu đường không chỉ giúp phát hiện bệnh sớm mà còn giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Tìm hiểu thêm: XÉT NGHIỆM TIỂU ĐƯỜNG: TÌM HIỂU VỀ CHỈ SỐ GLUCOSE VÀ HBA1C

Tiền tiểu đường: Giai đoạn “trung gian” cần được quan tâm

Tiền tiểu đường là tình trạng mà mức đường huyết của bạn cao hơn bình thường nhưng chưa đạt mức đủ để được chẩn đoán là bệnh tiểu đường loại 2. Đây là một dấu hiệu cảnh báo sớm, cho thấy cơ thể bạn đang dần mất khả năng kiểm soát đường huyết hiệu quả. Theo các chuyên gia y tế, nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, ước tính khoảng 70% người bị tiền tiểu đường sẽ tiến triển thành bệnh tiểu đường loại 2 trong vòng 10 năm.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Nguyên nhân chính: Rối loạn trong việc sản xuất và sử dụng insulin của cơ thể.

Yếu tố nguy cơ:

• Thừa cân hoặc béo phì, đặc biệt là khi mỡ tập trung nhiều ở vùng bụng.
• Ít vận động hoặc có lối sống ít di chuyển.
• Tiền sử gia đình có người mắc tiểu đường loại 2.
• Huyết áp cao hoặc mức cholesterol xấu (LDL) cao.
• Phụ nữ từng bị tiểu đường thai kỳ hoặc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).

Tầm quan trọng của phát hiện sớm Tiền tiểu đường

Tiền tiểu đường không có triệu chứng rõ rệt nên thường bị bỏ qua. Các xét nghiệm như đo glucose máu lúc đói, kiểm tra đường huyết sau khi ăn, hoặc xét nghiệm HbA1c đóng vai trò quan trọng trong việc xác định tình trạng này. Việc phát hiện sớm tiền tiểu đường giúp bạn có cơ hội điều chỉnh kịp thời để ngăn ngừa hoặc thậm chí đảo ngược nguy cơ.

Các biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường

Bệnh tiểu đường không được kiểm soát tốt có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm:

• Bệnh tim mạch: Bệnh mạch vành, đột quỵ, suy tim.
• Bệnh thận: Suy thận, bệnh thận mãn tính.
• Bệnh thần kinh: Đau dây thần kinh, tê bì chân tay.
• Bệnh mắt: Đục thủy tinh thể, bệnh võng mạc tiểu đường.
• Các vấn đề về răng miệng: Nhiễm trùng nướu, mất răng.
• Các biến chứng khác: Nhiễm trùng da, nhiễm trùng đường hô hấp, loét chân,…

Phòng ngừa bệnh tiểu đường: Hãy hành động ngay hôm nay!

Bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 bằng cách:

• Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì.
• Ăn uống lành mạnh: Hạn chế đồ ngọt, chất béo, tăng cường rau xanh, trái cây.
• Tập thể dục thường xuyên: Ít nhất 30 phút mỗi ngày, hầu hết các ngày trong tuần.
• Khám sức khỏe định kỳ: Để phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh.
• Thực hiện xét nghiệm tiểu đường định kỳ, đặc biệt là khi có các yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình, béo phì, ít vận động,…
• Kiểm soát căng thẳng: Căng thẳng có thể làm tăng lượng đường trong máu.
• Ngủ đủ giấc: Thiếu ngủ cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

Kết luận

Ngày Thế giới phòng chống bệnh tiểu đường là dịp để mỗi chúng ta nâng cao nhận thức về căn bệnh này và chủ động chăm sóc sức khỏe của bản thân.

Pathlab Việt Nam luôn đồng hành cùng bạn trong hành trình chăm sóc sức khỏe. Chúng tôi cung cấp các dịch vụ xét nghiệm tiểu đường nhanh chóng, chính xác và tiện lợi, giúp bạn kiểm soát bệnh hiệu quả.

CHUYÊN KHOA XÉT NGHIỆM PATHLAB

630 Nguyễn Chí Thanh, Phường 4, Quận 11, TP.HCM | 028 3952 9188

36A Nơ Trang Long, Phường 14, Quận Bình Thạnh, TP.HCM | 028 3622 2136

Website: http://pathlab.com.vn/

Hotline: 0938 909 630