2 LOẠI ĐỘT QUỴ DO THIẾU MÁU CỤC BỘ VÀ XÉT NGHIỆM TẦM SOÁT

Đột Quỵ Do Thiếu Máu Cục Bộ Là Gì?

Đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn cầu. Theo thống kê, 80 – 90% các trường hợp đột quỵ thuộc loại đột quỵ do thiếu máu cục bộ. Đây là tình trạng xảy ra khi một mạch máu trong não bị tắc nghẽn, dẫn đến việc não không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng, khiến tế bào não bị tổn thương nghiêm trọng.

Khi đột quỵ thiếu máu cục bộ xảy ra, nếu không được cấp cứu kịp thời, người bệnh có thể bị tàn phế vĩnh viễn hoặc tử vong. Do đó, việc nhận biết các dạng đột quỵ thiếu máu cục bộ và thực hiện các xét nghiệm tầm soát sớm có thể giúp giảm thiểu rủi ro và tăng khả năng điều trị hiệu quả.

Các Loại Đột Quỵ Thiếu Máu Cục Bộ

1. Đột Quỵ Huyết Khối

• Xảy ra khi một cục máu đông hình thành ngay tại động mạch trong não, gây tắc nghẽn và cản trở lưu lượng máu.
• Chủ yếu liên quan đến xơ vữa động mạch, một tình trạng mà các mảng bám mỡ tích tụ trên thành động mạch theo thời gian, khiến lòng động mạch hẹp dần và dễ bị tắc nghẽn.
• Đối tượng có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tiểu đường, tăng huyết áp và rối loạn lipid máu.

2. Đột Quỵ Tắc Mạch

• Xảy ra khi một cục máu đông hoặc mảng xơ vữa từ nơi khác trong cơ thể (thường từ tim hoặc động mạch lớn) di chuyển lên não, gây tắc nghẽn đột ngột.
• Những bệnh lý như rung nhĩ, bệnh van tim, nhồi máu cơ tim làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông và gây đột quỵ tắc mạch.
• Biểu hiện của đột quỵ tắc mạch thường xuất hiện đột ngột hơn so với đột quỵ huyết khối.

Yếu Tố Nguy Cơ Gây Đột Quỵ Thiếu Máu Cục Bộ

• Tăng huyết áp – yếu tố nguy cơ hàng đầu.
• Bệnh tim mạch (rung nhĩ, suy tim, bệnh van tim).
• Rối loạn lipid máu (cholesterol cao, xơ vữa động mạch).
• Tiểu đường – làm tăng nguy cơ tổn thương mạch máu.
• Lối sống không lành mạnh: Hút thuốc, rượu bia, béo phì, ít vận động.
• Tiền sử gia đình có người bị đột quỵ hoặc bệnh tim mạch.
• Yếu tố di truyền: Một số đột biến gen làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.

Xét Nghiệm Tầm Soát Nguy Cơ Đột Quỵ Thiếu Máu Cục Bộ

1. Xét Nghiệm Máu

• Xét nghiệm mỡ máu: Đánh giá nồng độ cholesterol và triglyceride, giúp xác định nguy cơ xơ vữa động mạch.
• Xét nghiệm đường huyết: Đánh giá nguy cơ tiểu đường – một yếu tố nguy cơ cao của đột quỵ.
• Xét nghiệm đông máu: Kiểm tra nguy cơ hình thành cục máu đông bất thường.

2. Xét Nghiệm Gen Đánh Giá Nguy Cơ Đột Quỵ

Nhiều nghiên cứu cho thấy một số đột biến gen có liên quan đến nguy cơ đột quỵ thiếu máu cục bộ, đặc biệt là:

• Gen APOE: Ảnh hưởng đến chuyển hóa lipid và nguy cơ xơ vữa động mạch.
• Gen MTHFR: Tác động đến mức homocysteine, một yếu tố nguy cơ gây tắc nghẽn mạch máu.

3. Chẩn Đoán Hình Ảnh

• Chụp cắt lớp vi tính (CT Scan): Giúp phát hiện các tổn thương não do đột quỵ.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Cung cấp hình ảnh chi tiết về não, giúp xác định mức độ tổn thương do thiếu máu cục bộ.
• Siêu âm Doppler động mạch cảnh: Kiểm tra mức độ hẹp của động mạch cảnh – một yếu tố nguy cơ quan trọng.

Phòng Ngừa Đột Quỵ Thiếu Máu Cục Bộ

• Kiểm soát huyết áp, giữ mức dưới 120/80 mmHg.
• Duy trì chế độ ăn lành mạnh, giảm muối, đường và chất béo xấu.
• Tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần.
• Hạn chế rượu bia, bỏ thuốc lá.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ và xét nghiệm tầm soát sớm.

Kết Luận

Đột quỵ thiếu máu cục bộ là một căn bệnh nguy hiểm, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu được phát hiện sớm. Việc thực hiện các xét nghiệm tầm soát định kỳ sẽ giúp bạn đánh giá nguy cơ và có biện pháp kiểm soát hiệu quả.

🔍 Pathlab cung cấp dịch vụ xét nghiệm gen và xét nghiệm máu giúp đánh giá nguy cơ đột quỵ thiếu máu cục bộ một cách chính xác và nhanh chóng. Hãy đặt lịch kiểm tra sức khỏe ngay hôm nay để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi nguy cơ đột quỵ!